15-16 EYLÜL 2018 GÜNLERİ HAMİDELİ SEYAHATİ VE

GELENDOST YENİCE SİVRİSİ ZAFERİ (MİRYOKEFALON SAVAŞI)’NİN 842. YILI

KUTLAMALARI SONUÇ BİLDİRGESİ

15-16 Eylül 2018 tarihlerinde gerçekleştirilen Hamideli Kültür Faaliyetinde Battal Gazi, Alâeddin Siyavuş, Seyit Veli Baba Sultan, Uluğbey Cemevi, Uluborlu, Kemer Boğazı, SD Demokrasi Müzesi, Süleyman Demirel’in anıt mezarı, Ertokuş Medresesi ve Eğirdir, ikinci gün Ertokuş Kervansarayı, Miryokefalon Savaşı’nın yapıldığı yerler, Gelendost, Yalvaç ve Yalvaç Müzesi ziyaret edilmiştir. Yine ilk gün, ilk defa, tarihî Kemer veya Firigos Boğazı’nda, Miryokefalon Zaferi’nin 842. Yılı anısına yüzme yarışları yapılmıştır. Eğirdir Gölü tarihi hakkındaki toplantı ve Gelendost’ta yapılan Miryokefalon Zaferi’nin 842. Yılı kutlamalarına halkın ilgisinin geçen yıllara nazaran çok daha canlı olduğu görülmüştür.

1-Göller Bölgesine yönelik yapılan tarih ve kültür varlıklarını ortaya çıkarma ve tanıtma programların bu yıl sekizincisi yapılmıştır. Miryokefalon Zaferi ve kutlamaları bu faaliyetin merkezi durumundadır.

2- Miryokefalon Zaferi ülkemizde ilk kez 17 Eylül 1976 tarihinde Gelendost merkezinde Belediye Bşk. S. Coşar zamanında merhum Hüseyin Şekercioğlu’nun gayretleriyle kutlanmıştır[1]. Aşağıda görüldüğü gibi bu kutlamadan iki ay 12 gün sonra, 29. 11. 1976 tarihinde de Millî Eğitim Bakanı Ali Naili Erdem, zaferin 800. yılının 1976-1977 öğretim yılında bütün Türkiye’de kutlanması için bir tebliğ yayınlamıştır. Yine Hüseyin Şekercioğlu’nun gayretleri ve Genel Kurmay Başkanı, Orgeneral Semih Sancar’ın talimatıyla kutlamalara, Eğirdir Dağ ve Komando Okulu’ndan subaylar ile bando ve mızıka takımı katılmıştır. Bu olay bile, Gelendost ilçemizin Türk tarihindeki mühim yerini göstermektedir.

3- Yalvaç-Karamıkbeli ve Çivril-Kûfi Boğazı gibi yeni iddiaların ortaya atılması bile rahmetli Hüseyin Şekercioğlu’nu durduramadı. Onun 1995 yılındaki vefatından sonra da başta Halim Kıyak olmak üzere bütün Gelendost Belediye Başkanları, bu büyük zaferimizi kutlamaya devam ettiler.

4- Ramazan Topraklı tarafından 2010 yılında neşredilen Değişen Coğrafya ve Miryokefalon Savaşı-2010 adlı yayınla Gelendost iddiası ilmî bir hüviyet kazandı ve bu çalışmayla savaşın vukûbulduğu yer, tam olarak ortaya konuldu. Yılmaz Öztuna ve Prof. Dr. Refik Turan, yazmış oldukları makalelerde Ramazan Topraklı’nın iddiasını desteklediler. Topraklı’nın iddiasının temeli, Prof. Dr. Osman Turan tarafından atılmıştır. Şöyle ki, Topraklı, Prof. Turan’ın Eğirdir Gölü’nün geçmişte iki parça olduğunu ve tarihî yolun Kemer Boğazı’ndan geçtiğini bilmesi halinde, Honiates’in tasvirine uymayan Kundanlı’yı değil, savaşın bütün alâmetlerini taşıyan Kemer Boğazı ve Yenice Derbendi’ni iddia edeceğini düşünmüş ve bu düşüncesinde de haklı çıkmıştır. O, açtığı bu yoldan ilerleyerek, 13 yıldır yaptığı çalışmalarla, Göller Bölgesi’nin tarihi ve tarihî coğrafyasıyla ilgili birçok eser ortaya koymuştur.

5- Topraklı bu vâdide Değişen Coğrafya ve Miryokefalon Savaşı-2010, Yalvaç Meydan Muharebesi ve Kaşıkçıbeli Zaferi-2011, Yol ve Tarih-2012, Sütkuyusu Baskını ve Ammûriye-2013, Ammûriye’nin Fethi Risalesi-2014 kitaplarını neşretmiştir. Ayrıca Miryokefalon Zaferi kutlamaları ardından her yıl, Hamideli Tarih 01-Aralık 2013, Hamideli Tarih 02-2015, Hamideli Tarih 03-2016, Hamideli Tarih 04-2017, Hamideli Tarih 05-2018 adlı yayınlar yapmıştır. O, Kıral Yolu (via regia, tarikü’l-cadde) ile İbn Hordazbih (820-912) ve el-İdrîsî (1100-1165)’nin kaydettiği Tarsus-Ammûriye, Ammûriye-Halîc ve diğer bazı yolları, ilk defa coğrafyamıza yerleştirmiştir. Topraklı, Eğirdir ve Beyşehir Göllerinin yaklaşık 500 yıl evvel Hoyran ve Eğirdir, Kıreli ve Beyşehir şeklinde ikişer ayrı göl olduğunu da göstermiştir.

6- Topraklı, Kelene/Kelainai’nin Dinar’da değil, Firigos Boğazı veya Kemer Boğazı’nda, Apameia’nın Barla-Boyalı önünde ve Eğirdir Gölü’nün içinde, Amorion veya Ammûriye’nin Uluborlu’da olduğunu ispatladı. Yine bunun gibi onlarca tarihî şehrin yerlerinin yanlış ve tarihî metinlerde zikredilen İzmir, Lâdik, Laodikya, Bergama, Edremit, Kyzikos, Filâdelfiya, Lopadion, Poimanenon, Efes, Tralleis ve Sart’ın bugün bildiklerimizin dışında şehirler olduğunu göstermiştir. Söz konusu İzmir’in Apameia, Laodikya veya Lâdik’in Eğirdir, Tralleis’in Barla, Filâdelfiya veya Alaşehir’in Yalvaç Hisarı, Küçük Firikya’nın Eğirdir, Gelendost ve Yalvaç civarı olduğunu gösterdi. Firikya Hellespontia, Kemer Boğazı civarıydı, hakeza Roma’nın Asya Eyâleti, Eğirdir Gölü civarında ve bilhassa gölün şarkındaydı. Thrakesia veya Terkasîs askerî bölgesi, Barla önünde ve bugün için göl suları altında kalmıştı.

7- Göller Bölgesine yönelik yapılan bu faaliyetlerde yapılamayan ancak yapılması tasarlanan kısımlar ısrarla kamuoyuna sunulmakta ve hatırlatılmaktadır. Miryokefalon Savaşı sahasında; “Göller Bölgesi Tarih ve Tabiat Müzesi” tasarısı, bir kere daha kamuoyunun dikkatlerine sunulmuştur.

8- Bu yıl, yine bir ilk yaşanmış ve zaferin 842. Yılı münasebetiyle 842 adet hatıra akçası (madalyonu) darp edilmiştir. Akçanın tura yüzü bildiri başlığının sağında görüldüğü gibi zaferin kazanıldığı toprakları tasvir etmektedir. Yazı yüzü ise Sultan 2. Kılıçaslan’ın zaferden bir yıl sonra Konya’da darp etmiş olduğu altın sikkede adının bulunduğu yüzüdür. Bu zafer Gelendost’ta, 1976 yılı dâhil olmak üzere tam 43 yıldır kutlanmaktadır. 842 adet akçanın 42 adedi 925 Ayar gümüş, 800 adedi de bakır olarak darp edilmiştir. Kutlamaların Eylül’ün 3. Pazarında yapılması kararlaştırılmış, ancak, Eylül’ün 3. Pazarının bazı yıllar, elma hasadının başladığı 19, 20, 21 Eylül’e rast geldiği için kutlama takvimi, aşağıdaki gibi 18 Eylül’ü geçmeyecek şekilde yeniden düzenlenmiştir:

                2019              15 Eylül                 2020                      14 Eylül                 2021                      12 Eylül

 2022              18 Eylül                 2023                      17 Eylül                 2024                      15 Eylül

                2025              14 Eylül                 2026                      13 Eylül (Zaferin 850. Sene-i devriyesi)

9- Eğirdir Gölü’nün çevresi ve bilhassa Kemer Boğazı civarı, tarihin en eski devirlerinden beri çok önemli olmuş ve bölgenin tarihi, bir şekilde hep kaydedilmiştir. Burada vukûbulan olayların gün yüzüne çıkarılması ve yazılması, Gelendost ve çevresini tarihin merkezi konumuna getirecektir. Ancak, göldeki otlanma, gölü yok olmaya doğru götürmektedir. Gölün yok olması halinde bölgemiz çöle dönecektir. Aynı şekilde mermer ocakları da dağlarımızı ve çevremizi olumsuz etkilemektedir.

10- Bu yılki faaliyetin, Japonya, Rusya, Sudan ve Suriye’den olan katılımlarla Milletlerarası bir mahiyet kazanmaya başladığı görülmüş ve Üniversite’de bir Miryokefalon Enstitüsü’nün açılmasının lüzumu üzerinde durulmuştur. Ancak, biz, bugüne kadar Miryokefalon sahasındaki bütün çalışmaların yapılmış olduğu düşüncesiyle, bu enstitünün adının, “Hamideli Tarihî Coğrafya Araştırmaları Enstitüsü” olmasının daha isabetli olacağını düşünmekteyiz ki, Hamideli bunu fazlasıyla hak etmektedir.

11- Zafer kutlamaları münasebetiyle yine bu yıl ilk defa, boğazda yüzme yarışı tertip edilmiştir. Önümüzdeki yılda yüzme yarışının yanı sıra, yelken yarışları yapılması da düşünülmektedir. Bundan böyle zafer kutlamalarının savaş alanına kaydırılması, tören alanının su, elektrik, ayakyolu, yeme içme yerleri, çadır vs gibi kapalı mekânlar bakımından, zaruri ihtiyaçların karşılanacağı uygun hâle getirilmesi gerekmektedir. Boğaza kadar yol ve iskele yapılması, boğaz sahillerinin yüzme yarışlarının yapılabileceği bir hale getirilmesi gerekmektedir. Ayrıca şehitlerin bulunduğu Koru Tepe eteğinde aş dökülmesi, mevlit okutulması vs gibi faaliyet için de çevre düzenlemesi yapılmalıdır.

12- Kamuoyuna saygı ile duyurulur. 20 Eylül 2018

        Ramazan Topraklı

             Hamideli Derneği Başkanı

1] Hüseyin Şekercioğlu, Ocak 1981: “Miryo Şehri ve Miryonlar Efsanesi”, Hayat Tarih Mecmuası, s. 91