Beşinci Uluslararası Orta Anadolu ve Akdeniz Beylikleri Tarihi, Kültürü ve Medeniyeti Sempozyumu (2-4 Kasım 2018)

HAMİDOĞULLARI BEYLİĞİ HAKKINDA YENİ DÜŞÜNCELER
(Yol ve Tarihî Coğrafyanın Önemi)

Ramazan Topraklı

Özet:

Bu makalenin amacı Hamid Bey, ailesi ve Uc Türkmenlerinin menşeini ve tarihimizde oynadıkları askerî ve siyasî rolü ortaya koymaktır. Hamid Bey, Türklükten gelen adı Şeh Menteş olan “kahraman ve Uc Gazisi Mehmet Beyin” oğludur. Şark kaynaklarında Menteşe şeklindeki aile ismiyle zikredilen Hamid Bey, Roma kaynaklarında Amorionlu manasına Amourios olarak kaydedilmiştir. Hamid, Menteş, Aydın ve Saruhan-oğulları hepsi de akraba olup kökleri Şarkîkaraağaç’ta yatan Şeh Menteş’e dayanır. Ertuğrul ve Osman beyler önce Şeh Menteş’e, daha sonra Hamid, İlyas ve Dündar Bey’e tâbi olmuş ve aralarında evlilikler yoluyla akrabalık tesis edilmiş olmalıdır. Bizans imparatoru ile iki kez antlaşma yaparak Ertuğrul ve Osman beyleri, Sakarya Nehri ve Söğüt civarına yerleştiren kişi de Hamid Bey’dir. Makalede Akropolites, Aksarayî, Kalkaşandî, Halkokondiles, Böcüzâde ve bilhassa Pahimeris kaynak olarak kullanılacak, Anna Komnena, Attalyates, Bryennios, İbn Bîbî, Deguignes, Ramsay, Pol Vittek, Mükremin Halil Yinanç ve Osman Turan başta olmak üzere birçok kaynaktan yararlanılacaktır. Bizi bu çalışmaya sevk eden husus, yaklaşık 500 sene önce Hamideli’nde vukûbulan coğrafî değişimdir. Eğirdir ve Hoyran şeklinde iki ayrı göl ve iki göl arasında suları Hoyran’dan Eğirdir’e doğru akan “ağzı kaynağına yakın” veya “seyri kısa” ırmak, ırmağın üzerinde bulunan köprü ve köprüden geçmekte olan Kıral Yolu (via regia), göl sularının yükselmesiyle Eğirdir Gölü’nün suları altında kalmıştı. Bu coğrafî değişim bilinmediği için de bölgede meydana gelen olaylar, başka yerlere kaydırılmıştı. Miryokefalon Savaşı’nın Yeri çalışmaları, Şikarî’nin verdiği malumat dışında bir muamma olan Hamid Bey hakkında yeni kapılar araladı. Miyokefalon Savaşı, “Anadolu’nun Türkleşmesinde Bir Dönüm Noktası” olduğu gibi, Anadolu tarihinin anlaşılması için de bir anahtar görevi gördü; Kelene, Apameya, Lâdik, Amorion, Lampe ve Suble gibi daha birçok tarihî kentin gerçek yerlerine şahadet etti ve neticede de Hamidoğulları ve Osman-oğulları hakkındaki tarih yorumlarımız büyük ölçüde değişmek mecburiyetinde kaldı.

Anahtar Kelimeler: Coğrafî Değişim, Eğirdir Gölü, Kıral Yolu, Şeh Menteş, Hamid Bey, Amourios (Amorionlu), Alѐs (Alles / Ellez) Amourios (Amorionlu İlyas), Ertuğrul Gâzi, Osman Bey

Millî Eğitim Bakanlığı Tebliğler Dergisi, 20 Aralık 1976, Sayfa 484.

                                                                            T.C.
                                                        MİLLÎ EĞİTİM BAKANLIĞI
                                                  Talim ve Terbiye Dairesi Başkanlığı

Sayı: 14536, 11700                                                                            Tarih: 29.11.1976
Konu: "Myriokephalon" zaferi hk.
                                                                  VALİLİKLERE
Türk tarihi sayısız destanlarla doludur. Bunlardan birisi de, Eylül 1176 tarihinde, Bizans kuvvetlerine karşı Anadolu Selçuklu Sultanı II. Kılıç Arslan’ın kazandığı "Myriokephalon" zaferi’dir.

"Myriokephalon" muharebesi, Malazgirt Muharebesi kadar büyük ve önemli bir Selçuklu zaferidir. Bu zaferle birlikte Türkler, Anadolu'da kat’î surette yerleşmişlerdir.

Bu yıl 800. Yıldönümünü idrâk ettiğimiz "Myriokephalon" zaferi’nin 1976-1977 öğretim yılı içerisinde uygun görülecek tarihlerde Vilâyetiniz dahilindeki bütün ilk ve orta dereceli okullarda, tören, konferans, temsil vb şekillerde kutlanmasının teminini rica ederim.

                                                                                                          Ali Naili ERDEM
                                                                                                        Millî Eğitim Bakanı

         

          15-16 EYLÜL 2018 GÜNLERİ HAMİDELİ SEYAHATİ VE

GELENDOST YENİCE SİVRİSİ ZAFERİ (MİRYOKEFALON SAVAŞI)’NİN 842. YILI

KUTLAMALARI SONUÇ BİLDİRGESİ

15-16 Eylül 2018 tarihlerinde gerçekleştirilen Hamideli Kültür Faaliyetinde Battal Gazi, Alâeddin Siyavuş, Seyit Veli Baba Sultan, Uluğbey Cemevi, Uluborlu, Kemer Boğazı, SD Demokrasi Müzesi, Süleyman Demirel’in anıt mezarı, Ertokuş Medresesi ve Eğirdir, ikinci gün Ertokuş Kervansarayı, Miryokefalon Savaşı’nın yapıldığı yerler, Gelendost, Yalvaç ve Yalvaç Müzesi ziyaret edilmiştir. Yine ilk gün, ilk defa, tarihî Kemer veya Firigos Boğazı’nda, Miryokefalon Zaferi’nin 842. Yılı anısına yüzme yarışları yapılmıştır. Eğirdir Gölü tarihi hakkındaki toplantı ve Gelendost’ta yapılan Miryokefalon Zaferi’nin 842. Yılı kutlamalarına halkın ilgisinin geçen yıllara nazaran çok daha canlı olduğu görülmüştür.

1-Göller Bölgesine yönelik yapılan tarih ve kültür varlıklarını ortaya çıkarma ve tanıtma programların bu yıl sekizincisi yapılmıştır. Miryokefalon Zaferi ve kutlamaları bu faaliyetin merkezi durumundadır.

2- Miryokefalon Zaferi ülkemizde ilk kez 17 Eylül 1976 tarihinde Gelendost merkezinde Belediye Bşk. S. Coşar zamanında merhum Hüseyin Şekercioğlu’nun gayretleriyle kutlanmıştır[1]. Aşağıda görüldüğü gibi bu kutlamadan iki ay 12 gün sonra, 29. 11. 1976 tarihinde de Millî Eğitim Bakanı Ali Naili Erdem, zaferin 800. yılının 1976-1977 öğretim yılında bütün Türkiye’de kutlanması için bir tebliğ yayınlamıştır. Yine Hüseyin Şekercioğlu’nun gayretleri ve Genel Kurmay Başkanı, Orgeneral Semih Sancar’ın talimatıyla kutlamalara, Eğirdir Dağ ve Komando Okulu’ndan subaylar ile bando ve mızıka takımı katılmıştır. Bu olay bile, Gelendost ilçemizin Türk tarihindeki mühim yerini göstermektedir.

3- Yalvaç-Karamıkbeli ve Çivril-Kûfi Boğazı gibi yeni iddiaların ortaya atılması bile rahmetli Hüseyin Şekercioğlu’nu durduramadı. Onun 1995 yılındaki vefatından sonra da başta Halim Kıyak olmak üzere bütün Gelendost Belediye Başkanları, bu büyük zaferimizi kutlamaya devam ettiler.

4- Ramazan Topraklı tarafından 2010 yılında neşredilen Değişen Coğrafya ve Miryokefalon Savaşı-2010 adlı yayınla Gelendost iddiası ilmî bir hüviyet kazandı ve bu çalışmayla savaşın vukûbulduğu yer, tam olarak ortaya konuldu. Yılmaz Öztuna ve Prof. Dr. Refik Turan, yazmış oldukları makalelerde Ramazan Topraklı’nın iddiasını desteklediler. Topraklı’nın iddiasının temeli, Prof. Dr. Osman Turan tarafından atılmıştır. Şöyle ki, Topraklı, Prof. Turan’ın Eğirdir Gölü’nün geçmişte iki parça olduğunu ve tarihî yolun Kemer Boğazı’ndan geçtiğini bilmesi halinde, Honiates’in tasvirine uymayan Kundanlı’yı değil, savaşın bütün alâmetlerini taşıyan Kemer Boğazı ve Yenice Derbendi’ni iddia edeceğini düşünmüş ve bu düşüncesinde de haklı çıkmıştır. O, açtığı bu yoldan ilerleyerek, 13 yıldır yaptığı çalışmalarla, Göller Bölgesi’nin tarihi ve tarihî coğrafyasıyla ilgili birçok eser ortaya koymuştur.

5- Topraklı bu vâdide Değişen Coğrafya ve Miryokefalon Savaşı-2010, Yalvaç Meydan Muharebesi ve Kaşıkçıbeli Zaferi-2011, Yol ve Tarih-2012, Sütkuyusu Baskını ve Ammûriye-2013, Ammûriye’nin Fethi Risalesi-2014 kitaplarını neşretmiştir. Ayrıca Miryokefalon Zaferi kutlamaları ardından her yıl, Hamideli Tarih 01-Aralık 2013, Hamideli Tarih 02-2015, Hamideli Tarih 03-2016, Hamideli Tarih 04-2017, Hamideli Tarih 05-2018 adlı yayınlar yapmıştır. O, Kıral Yolu (via regia, tarikü’l-cadde) ile İbn Hordazbih (820-912) ve el-İdrîsî (1100-1165)’nin kaydettiği Tarsus-Ammûriye, Ammûriye-Halîc ve diğer bazı yolları, ilk defa coğrafyamıza yerleştirmiştir. Topraklı, Eğirdir ve Beyşehir Göllerinin yaklaşık 500 yıl evvel Hoyran ve Eğirdir, Kıreli ve Beyşehir şeklinde ikişer ayrı göl olduğunu da göstermiştir.

6- Topraklı, Kelene/Kelainai’nin Dinar’da değil, Firigos Boğazı veya Kemer Boğazı’nda, Apameia’nın Barla-Boyalı önünde ve Eğirdir Gölü’nün içinde, Amorion veya Ammûriye’nin Uluborlu’da olduğunu ispatladı. Yine bunun gibi onlarca tarihî şehrin yerlerinin yanlış ve tarihî metinlerde zikredilen İzmir, Lâdik, Laodikya, Bergama, Edremit, Kyzikos, Filâdelfiya, Lopadion, Poimanenon, Efes, Tralleis ve Sart’ın bugün bildiklerimizin dışında şehirler olduğunu göstermiştir. Söz konusu İzmir’in Apameia, Laodikya veya Lâdik’in Eğirdir, Tralleis’in Barla, Filâdelfiya veya Alaşehir’in Yalvaç Hisarı, Küçük Firikya’nın Eğirdir, Gelendost ve Yalvaç civarı olduğunu gösterdi. Firikya Hellespontia, Kemer Boğazı civarıydı, hakeza Roma’nın Asya Eyâleti, Eğirdir Gölü civarında ve bilhassa gölün şarkındaydı. Thrakesia veya Terkasîs askerî bölgesi, Barla önünde ve bugün için göl suları altında kalmıştı.

7- Göller Bölgesine yönelik yapılan bu faaliyetlerde yapılamayan ancak yapılması tasarlanan kısımlar ısrarla kamuoyuna sunulmakta ve hatırlatılmaktadır. Miryokefalon Savaşı sahasında; “Göller Bölgesi Tarih ve Tabiat Müzesi” tasarısı, bir kere daha kamuoyunun dikkatlerine sunulmuştur.

8- Bu yıl, yine bir ilk yaşanmış ve zaferin 842. Yılı münasebetiyle 842 adet hatıra akçası (madalyonu) darp edilmiştir. Akçanın tura yüzü bildiri başlığının sağında görüldüğü gibi zaferin kazanıldığı toprakları tasvir etmektedir. Yazı yüzü ise Sultan 2. Kılıçaslan’ın zaferden bir yıl sonra Konya’da darp etmiş olduğu altın sikkede adının bulunduğu yüzüdür. Bu zafer Gelendost’ta, 1976 yılı dâhil olmak üzere tam 43 yıldır kutlanmaktadır. 842 adet akçanın 42 adedi 925 Ayar gümüş, 800 adedi de bakır olarak darp edilmiştir. Kutlamaların Eylül’ün 3. Pazarında yapılması kararlaştırılmış, ancak, Eylül’ün 3. Pazarının bazı yıllar, elma hasadının başladığı 19, 20, 21 Eylül’e rast geldiği için kutlama takvimi, aşağıdaki gibi 18 Eylül’ü geçmeyecek şekilde yeniden düzenlenmiştir:

                2019              15 Eylül                 2020                      14 Eylül                 2021                      12 Eylül

 2022              18 Eylül                 2023                      17 Eylül                 2024                      15 Eylül

                2025              14 Eylül                 2026                      13 Eylül (Zaferin 850. Sene-i devriyesi)

9- Eğirdir Gölü’nün çevresi ve bilhassa Kemer Boğazı civarı, tarihin en eski devirlerinden beri çok önemli olmuş ve bölgenin tarihi, bir şekilde hep kaydedilmiştir. Burada vukûbulan olayların gün yüzüne çıkarılması ve yazılması, Gelendost ve çevresini tarihin merkezi konumuna getirecektir. Ancak, göldeki otlanma, gölü yok olmaya doğru götürmektedir. Gölün yok olması halinde bölgemiz çöle dönecektir. Aynı şekilde mermer ocakları da dağlarımızı ve çevremizi olumsuz etkilemektedir.

10- Bu yılki faaliyetin, Japonya, Rusya, Sudan ve Suriye’den olan katılımlarla Milletlerarası bir mahiyet kazanmaya başladığı görülmüş ve Üniversite’de bir Miryokefalon Enstitüsü’nün açılmasının lüzumu üzerinde durulmuştur. Ancak, biz, bugüne kadar Miryokefalon sahasındaki bütün çalışmaların yapılmış olduğu düşüncesiyle, bu enstitünün adının, “Hamideli Tarihî Coğrafya Araştırmaları Enstitüsü” olmasının daha isabetli olacağını düşünmekteyiz ki, Hamideli bunu fazlasıyla hak etmektedir.

11- Zafer kutlamaları münasebetiyle yine bu yıl ilk defa, boğazda yüzme yarışı tertip edilmiştir. Önümüzdeki yılda yüzme yarışının yanı sıra, yelken yarışları yapılması da düşünülmektedir. Bundan böyle zafer kutlamalarının savaş alanına kaydırılması, tören alanının su, elektrik, ayakyolu, yeme içme yerleri, çadır vs gibi kapalı mekânlar bakımından, zaruri ihtiyaçların karşılanacağı uygun hâle getirilmesi gerekmektedir. Boğaza kadar yol ve iskele yapılması, boğaz sahillerinin yüzme yarışlarının yapılabileceği bir hale getirilmesi gerekmektedir. Ayrıca şehitlerin bulunduğu Koru Tepe eteğinde aş dökülmesi, mevlit okutulması vs gibi faaliyet için de çevre düzenlemesi yapılmalıdır.

12- Kamuoyuna saygı ile duyurulur. 20 Eylül 2018

        Ramazan Topraklı

             Hamideli Derneği Başkanı

1] Hüseyin Şekercioğlu, Ocak 1981: “Miryo Şehri ve Miryonlar Efsanesi”, Hayat Tarih Mecmuası, s. 91

The Battle of Myriokephalon

 

22-23 Mayıs 2014 “Uluslararası Malazgirt’ten Osmanlıya Selçuklu Sempozyumu"

YEŇİCE SİVRİSİ (MİRYOKEFALON) ZAFERİ

Ramazan Topraklı

ÖZET

Türklerin Anadolu'yu yurt edinme mücadelesinde bir köprübaşı olan Miryokefalon Savaşı, bugüne kadar yeri bilinemediği için gölgede kalmış, milletin hafızasında hak ettiği yeri bulamamıştır. Bu savaşın yeri hakkında, bugüne kadar Denizli ile Konya arasında çok farklı yerler gösterildi. Ancak, iddia sahipleri, savaşın ana kaynağı sayılan Koniates, İmparator Manuel ve Süryani Mihael'in savaş ve savaş alanı için söyledikleri maddî delilleri coğrafyada gösteremediler, savaşın cereyan tarzına dair, kabul edilebilir bir resim koyamadılar.

Bu tebliğin amacı, Miryokefalon Savaşı’nın vukû bulduğu yeri tesbit etmek, bu savaşla ilgili ortaya, doğru bir tarih yorumu koyabilmektir.

Tebliğde; Osmanlı arşiv vesikaları, sualtı ve yeryüzü verileri, tarihî kayıtlar, bölgede söylenen rivâyetler, Herodotos, Ksenefon, Strabon, İbn Hordazbih, el-İdrisî, el-Herevî, Kinnamos, Koniates, Süryani Mihael, İbn Said gibi daha birçok kaynak esas alınarak coğrafyadaki değişme ve gerçek tarihî coğrafya tesbit edilmiştir.

Savaşın vukû bulduğu yıllarda Eğirdir Gölü ile Hoyran Gölü’nün iki ayrı göl, iki göl arasında yaklaşık 16 bm’lik Arapların derin el-Battal, Roma’nın Halys dediği bir ırmak vardır. Bu ırmağın üzerinde Kemer Boğazı’nda Yeñice Köyü Köprüsü adında bir taş kemer köprü olduğu, tarihî Kıral Yolu’nun buradan geçtiği ve Kemer Boğazı’nda bulunan Bölükada’nın bir kale yıkıntısı olduğu görülmüştür.

Günümüzde, pek çok tarihi olayın doğru anlaşılamamış olmasının altında yatan asıl sebep, tarihî coğrafyada vukûbulan değişikliklerin yeterince bilinememesidir. Bu bağlamda, İskender ve Manlius Vulso’nun sefer yolu, Miryokefalon Savaşı, İkinci Haçlı Seferi ile daha pek çok tarihi hadise, mevcut coğrafyaya göre yorumlanmak mecburiyetinde kalınmıştır.

XVII. Yüzyılın başlarında, sularının yükselmesiyle sözü edilen göllerin birleşmesi, Kıral Yolu, köprü, ırmaklar ve birçok yerleşim yerinin göl altında kaybolup gitmesine ve buralarda vukûbulan tarihî olayların da insanların dikkat nazarından kaçmasına yol açmıştır.

Neticede tarihî Kıral Yolu üzerinde; Kemer Boğazı, Yeñice Sivrisi, Akdağ, Yeñice, Afşar, Köke köyleri arasında vukû bulan Miryokefalon Savaşı’nın maddi delilleri, en küçük ayrıntısına kadar gösterilmiştir.

 

INTERNATIONAL SYMPOSIUM ON SELJUKS

FROM THE BATTLE OF MALAZGIRT (Manzikert) TO THE OTTOMAN AGE

KASTAMONU UNIVERSITY 

20-23 May 2014

YEŇİCE SİVRİSİ (MYRIOKEPHALON) VICTORY

by Ramazan Topraklı

Abstract

The Battle of Myriokephalon is a milestone event in the struggle of Turks to make Anatolia their homeland. However, this battle has been obscured since the exact site is not known. As a consequence it does have its deserved place in the memories of the nation. Until now several locations between Denizli and Konya have been suggested as the site of the battle.However, those making the claims could not confirm with any material evidence the geography as was reported by Koniates, Emperor Manual and Assyrian Mihael who were the main sources of information on the battle and its site. They also could not illustrate an acceptable picture concerning the site and how the battle occurred.

The objective of this paper is to fix the site of The Battle of Myriokephalon and present a correct historical interpretation of the battle.

This paper is based upon: Ottoman archieval documents, underwater and surface data, historical records, regional stories and several sources such as Herodotos, Ksenefon, Strabon, İbn Hordazbih, el-İdrisî, el-Herevî, Kinnamos, Koniates, Süryani Mihael and İbn Said. Changes in the geography and the true historical geography have also been determined.

During the period in which the battle took place, there were two separate lakes named Egirdir and Hoyran and a 16-km long river called Derin el -Battal by the Arabs and Halys by the Romans.

It has been observed that at the Kemer Passage of this river, there was a stone arched bridge called Yenice Village Bridge through which the historical Kings Road passed. There are the ruins of a castle at Bölükada on the Kemer Passage.

The main reason behind the misunderstandings of numerous historical events is the fact that changes of the historical geography have not been sufficiently understood.

In this context, the battle route of Alexander the Great and Manlius Vulso; The Battle of Myriokephalon; the second Crusade; and several historical events had to be interpreted based on the existing geography of the region.

During the early Seventeenth Century, the water level was raised and two lakes joined. The Kings Road, the bridge the river and several settlements have disappeared under the lake. Thus, several historical events that took place in these places did not  draw the attention of  the local people.

In conclusion, the material evidence of The Battle of Myriokephalon that took place on the Kings Road in between Kemer Passage, Yenice Sivrisi, Akdağ, Yenice, Afşar, Köke villages have been presented in fine detail.

HAFTALIK DURUM Yılmaz Öztuna Türkiye, 18 Eylül 2010 Cumartesi

Miryokefalon Türkler için dönüm noktasıydı

Malazgirt zaferimizin 939. yıl dönümünü kutladık. Malazgirt bize, Türkistan’dan sonraki yeni ana yurdumuz Anadolu’nun kapılarını açtı. Bizi Akdeniz’e, tarihimizde ilk defa açık denizlere çıkardı. Osmanlı Cihan Devleti’nin alt temellerini oluşturdu.
Ama biz tarihçilerin 2. Malazgirt dediğimiz Miryokefalon zaferini bugün aydınlarımız, gençlerimiz, çocuklarımız bilmiyor. Miryokefalonsuz, bugün yaşadığımız coğrafyayı edinmemiz mümkün değildi.
17 Eylül 1176 Miryokefalon zaferinin 834. yıl dönümündeyiz. Türk milletine kutlu olsun! Zaferi bizim için kazanan Seçukoğlu İkinci Sultan Kılıç-Arslan‘ı (1116-1155-1192), eksiksiz bir saygı, sonsuz bir sevgi ile anıyoruz. Asker, hükümdar ve insan olarak yüce karakterine hayranlığımızı açıklıyoruz.
Miryokefalon, Eğridir Gölü’nün az kuzeyindedir. Tam yeri hakkında bu yörenin insanı olan Yk. Müh. Ramazan Topraklı bir kitap yayınladı: M.Savaşı, Ankara 2010.
Burada, 12. yüzyılın en büyük ve en önemli meydan muharebesi vuku buldu. En büyük ve önemli Avrupa ve Hristiyan devleti Bizans’ın, çok seçkin bir asker, devlet ve kültür adamı olan imparatoru Manuel Komnenos (1122-1143-1180), Anadolu Selçuklu sınırını geçti. Miryokefalon geçidine geldi. İkinci Kılıç-Arslan ve Türk ordusu burada idi. Türk’ün geleceğini belirleyen meydan muharebesi burada oldu. Kaybetse idik, düşman, taht şehrimiz Konya’ya gelecek, bizi Anadolu’da sürebildiği kadar doğuya sürecekti. Malazgirt’ten tam 105 yıl sonra, devletimizin geleceği kararacaktı. Avrupa’da bizim Selçuklu devletimize çoktan Türkiye (Turchia) demelerine rağmen, Anadolu’ya gelen Türk nüfusu ile yerli halk henüz dengede idi.
O çağda Bizans (Doğu Roma) imparatorluğu, Anadolu’nun kalın şerit hâlinde istisnasız bütün sahillerini, Balkanlar’ı, Kıbrıs ve Girit’i, Güney İtalya’yı içeriyordu. İmparator Manuel’in ordusunda Macar, İtalyan, Fransız, Sırp, hattâ Türk (Gök Tanrı dininden Peçenek) yardımcı birlikleri bulunuyordu. Türkleri Anadolu’dan atmak üzere, Kılıç-Arslan’ın 60.000 askerden oluşan ordusu ile karşılaştı.

BİZANS SARAYINA ZİYARET
İkinci Kılıç-Arslan, Yunanca, Farsça, Arapça’ya vakıftı. İmparator Manuel’i yakından tanıyordu. Şahsen dosttular. İmparator’u Bizans (İstanbul) şehrinde ziyaret etmiş, 3 ay sarayında kalmıştı. Böylesine bir ziyareti hayal bile etmeyen -o çağda Hristiyan dünyasının en medenî ülkesi olan- Bizans’ın İmparatoru, sarayına şeref veren Kılıç-Arslan’ın her öğün yemeğini altın tabaklarla göndermiş ve hiçbir öğün tabakları geri almamıştı. Bizans’ın haşmetini büyük rakibine göstermek için elinden geleni yapmıştı.
Şimdi Sultan Kılıç-Arslan, Miryokefalon’da mağlûp Bizans ordusunun karşısında idi. Manuel’i esir alarak prestijini kırmak istemedi. Zaferi kazandığı an, çepeçevre kuşattığı Bizans ordusunun çekilip gidebilmesi için, ordumuzun bir kanadını açtı ve düşman rahatça geçti. Hâkanımız, bu coğrafyada beraber yaşayacağımızın idrakinde idi. Zamanının medenî seviyesinin çok üzerinde idi. Mağlûp ve ağır zayiat veren İmparator, saflarımızı selâmlayarak çekilip gitti.
Kılıç-Arslan, Mısır-Suriye sultânı Selâhaddin Eyyubî ve Almanya İmparatoru Friedrich Barbarossa başta, belli başlı hükümdarlara zafer-nâmeler göndererek Miryokefalon’u anlattı (buna rağmen Barbarossa, 3. Haçlı Seferi başkomutanı sıfatıyle üzerimize gelerek topraklarımızda can verecektir).

“DUÂNIZLA KAZANDIM”
Zaferden sonra Sultan Kılıç-Arslan, taht şehri Konya’ya geldi. Büyük törenle kutlamaları kabul etti. Süryânî Patriki de kendisini kutlayınca “Duânız berekâtıyle kazandım!” dedi. Dünya tarihinde, hele Orta Çağ’da telaffuz edilmiş en derin manalı, insanlık tarihinin parıltılı tezahürlerinden bir cümledir. Atalarımızın ne yüce bir kültür ve siyaset çizgisine eriştiklerinin göstergesidir. Ancak kendi pozisyonundan ve inancından emin ve müsterih bir insanın söyleyebileceği bir sözdür. Oğuz‘luktan -Müslüman olarak- hızla Türkmen ve oradan aynı hızla yüksek yerleşik uygarlığa geçerek Türk olabildiğimizin kanıtıdır. Böylesine bir hızla bin yıllık Anatolia’ya Avrupa’da Türkiye dedirttiğimiz âşikârdır. Böyle bir cümleyi, karşıt bir dinin en yüksek ruhanisine söyleyebilecek devlet başkanının bugün bile dünyamızda varlığından şüphe ederim.
Bizans, Orta Anadolu’yu Türklerden geri alabilmek için bir asırdır fırsat buldukça nice teşebbüsler yapmıştı. Miryokefalon’da Bizans’ın bu ümidi söndü. Sultan Kılıç-Arslan, torunu Büyük Alâeddin‘e (1192-1219-1237), Anadolu’yu, dünyanın o asırdaki en müreffeh ülkesi hâline getirebileceği zemini, Miryokefalon zaferi ile hazırladı.